Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753
Ipno-chanjadisso
Palustriella commutata
Amblystegiaceae
Nom en français : Hypne-changeante.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo pulèu forto (> 4 cm), verdo jaunastro devenènt mai sourno dins lou tèms, trachis sus li roco cauquiero bagnado. Es di proun pennado e porto de fueio triangulàri en daio emé uno costo bèn vesiblo sus la mita de la fueio. Au microuscope li celulo alàri soun pas gaire à èstre grando. Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco. Aquelo mousso èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Se pòu engana emé Cratoneuron filicinum qu'a pamens ges de fueio plecado. Tambèn amé d'àutri mousso dóu meme gènre P. falcata mens ramado o enca P. decipiens qu'a li cellulo dorsalo de la fueio papihiouso (lisco pèr li dos àutri).
Port : Pluroucarpo
Taio : 4 à 10 cm
Fueio : 1,5 à 2 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Palustriella
Famiho : Amblystegiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 2,5 à 4,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 500 à 2000 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Roco bagnado
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Palustriella commutata (Hedw.) Ochyra, 1989
(= Hypnum commutatum Hedw., 1801 = Cratoneuron commutatum (Hedw.) G.Roth, 1899 )